Şok odalarının amacı gıda ürünlerinin donuk muhafaza edilebilmesi için ürünün çekirdek ısısını -18°C şartlarına getirmesidir. Bunu gerçekleştirebilmek için oda sıcaklığının -40°C şartlarında olması ürünü en hızlı ve sağlıklı olarak -18°C düşürülmesi amaçlanmaktadır.
Günümüz hayat şartlarında gıda ürünlerinin üretimi sonrası kullanım zamanına kadar geçen sürede muhafazası için şok odaları çok önemlidir. Unlu mamuller, et, tavuk, balık, sebze, meyve, süt ürünleri v.b. gıda mamulleri şoklama sistemleri sayesinde ilk günkü tazeliğinde bizlere ulaşabilmektedir.
Diğer soğuk oda sistemlerinde olduğu gibi şoklama odalarında da 180-200mm kalınlıklarda paneller izolasyon malzemesi olarak kullanılmalıdır. Kapılar rezistanslı ısıtıcılı yapıda çarpma menteşeli tip veya sürgülü tip olabilmektedir. Şok odasında soğutma sistemi içeriye girecek ürün, giriş sıcaklığı ve çıkış sıcaklık şartlarına göre endüstriyel tip soğuk depo cihazları seçilmektedir. Ayrıca oda iç basıncı ile dış basıncını dengeleyerek panel ve kapıların zarar görmemesi amaçlı şoklama odasına basınç dengeleme ventili uygulaması yapılmalıdır.
Şoklama odası uygulamalarında yüzey alanı ve kullanım şekline göre zeminde farklı izolasyon uygulamaları seçilmelidir. Plywood destekli zemin paneli veya XPS (ekstrüde polistiren köpük) üzerine beton, şap + seramik v.b.
Şoklama
Neden Şoklama Odası Kullanılmalıdır ?
Gıda ürünlerini dondurmak istediğinizde içerisinde yer alan su partikülleri kristalleşmeye başlar. Bu kristallerin hızlı şekilde oluşturulması gerekir. Buz kristalleri ne kadar büyük olursa dondurulan ürün kalitesi düşük olur .
Şoklama depolarında yapılan hızlı dondurma işlemi kristallerin çok büyümeden kalmasını sağlar. Bu da gıda ürününe daha az zarar verir ve lezzetini korumasını sağlar. Şoklama işleminden sonra ürünler dondurucu depolara taşınarak muhafaza edilir.
Şoklama Odası Nasıl tasarlanır ?
Endüstriyel tesislerde kullanılan hızlı dondurma depoları yapılırken ürünü hızla soğutmak için yüksek hava debisi olan fanlar ve soğutma sistemleri kullanılır . Ayrıca soğutulmuş hava depo içerisinde türbülans yapmaması ve ürünün üzerinden geçtiğinden emin olmak için havaya yönlendirme yapılır. Yönlendirme işlemi sayesinde ürün yüzeyinden ısıyı alan hava doğrudan evaporatörün emiş kısmına ulaşmış olur . Hazır yemekler, ekmek , pişirilmiş veya çiğ döner , balık ,tavuk gibi ürünlerin daha uzun süreli muhafazası için özenli çalışma yapılması çok mühimdir. Ürün donmaya başladığında yüzeyde buzlanmalar oluşacaktır . Bu sebeple soğutma yükü kapasitesi hesaplanırken çekirdek sıcaklığa ulaşıncaya kadarki her bir adım dikkatli şekilde uzman kişiler tarafından hesaplanmalıdır. Şoklama deposu tasarlanan kapasite de kullanılmalıdır. Fazla ürün konulması birim ürün başına düşen soğutma miktarını azaltacağı için ürün kalitesine doğrudan etki eder. Şoklama sistemleri endüstriyel mutfaklar ve hazır yemek firmaları için tepsili modellerde . Endüstriyel tesislerde soğuk depo şeklinde . Saatlik 2 tondan fazla ürün şoklamak isteyen gıda işletmeleri için IQF sistem olarak sunulabilir. Ayrıca konteyner şeklinde taşınabilir şok depoları da mevcuttur. İşletmeler kendi kapasiteleri oranında ekonomik olanı tercih edebilir.